Ở Nước Ta, khái niệm về “ xung đột lợi ích ” cũng được nhiều khu công trình nghiên cứu và điều tra công bố, điển hình như : Từ điển Pháp luật Anh-Việt xác lập xung đột lợi ích là “ … sự xích míc quyền hạn, sự không tương ứng giữa vị thế chức tước với quyền hạn cá thể của người giữ chức vụ đó, việc sử dụng chức vụ để mưu lợi ích cá thể ” [ 6 ]. Ngoài ra, Tiến sỹ Hoàng Văn Luân cho rằng : “ Xung đột lợi ích được hiểu là sự vi phạm, xâm phạm hoặc làm tổn hại lẫn nhau giữa những lợi ích trong một quan hệ nhất định ” ( 7 ). Nhóm tác giả Vũ Công Giao và Đỗ Thu Huyền xác lập xung đột lợi ích là “ năng lực một cá thể hoặc tổ chức triển khai được giao quyền lực tối cao công sử dụng vị trí công tác làm việc một cách không thích đáng để tư lợi ” ( 8 ). Theo Khoản 8 Điều 3 của Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018, “ xung đột lợi ích ” là “ trường hợp mà trong đó lợi ích của người có chức vụ, quyền hạn hoặc người thân thích của họ tác động ảnh hưởng hoặc sẽ tác động ảnh hưởng không đúng đến việc thực thi trách nhiệm, công vụ ”. Việc xác lập được xung đột lợi ích trong phòng, chống tham nhũng và luật hóa nó sẽ góp thêm phần quan trọng vô hiệu điều kiện kèm theo và thực trạng hoàn toàn có thể dẫn đến hành vi tham nhũng .
Từ những khái niệm và phân tích nêu trên, có thể khái quát lại “xung đột lợi ích” là một tình huống có xung đột giữa lợi ích cá nhân của người ra quyết định và lợi ích công (bao hàm cả khu vực công và khu vực tư), dẫn đến khả năng người đó ra quyết định không phù hợp khi quyết định những công việc thuộc nhiệm vụ, chức trách của mình. Đặc điểm nhận diện của “xung đột lợi ích” đó chính là mâu thuẫn giữa lợi ích cá nhân của người được trao quyền quyết định với lợi ích công hoặc là người ra quyết định bị lợi ích cá nhân chi phối mà ra quyết định không phù hợp với nhiệm vụ, chức trách của mình.
Mối quan hệ giữa xung đột lợi ích và tham nhũng
Xét về triết lý thì xung đột lợi ích và tham nhũng là hai khái niệm khác nhau, nhưng có tương quan tới nhau. Theo nghĩa hẹp và là khái niệm được pháp lý Nước Ta lao lý ( tại Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018 ), tham nhũng là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn đã tận dụng chức vụ, quyền hạn đó vì vụ lợi và xung đột lợi ích là trường hợp mà trong đó lợi ích của người có chức vụ, quyền hạn hoặc người thân thích của họ tác động ảnh hưởng hoặc sẽ ảnh hưởng tác động không đúng đến việc triển khai trách nhiệm, công vụ .
Về chủ thể, xung đột lợi ích và tham nhũng có cùng chủ thể là người có chức vụ hoặc quyền hạn ( cả khu vực công và khu vực tư ). Về trạng thái, xung đột lợi ích là trường hợp còn tham nhũng là hành vi. Về đặc thù, xung đột lợi ích mang tính khách quan, tham nhũng là hành vi chủ quan của người có chức vụ hoặc quyền hạn. Trong trường hợp xung đột lợi ích, hành vi của người có chức vụ, quyền hạn bị coi là tham nhũng khi lựa chọn lợi ích cá thể .
Hội thảo về Kiểm soát xung đột do Thanh tra nhà nước phối hợp với Ngân hàng Thế giới tại Nước Ta tổ chức triển khai ( năm năm nay )
Ngày 9.11, Ngân hàng Thế giới tại Nước Ta phối hợp với Thanh tra nhà nước công bố nghiên cứu và điều tra, khảo sát “ Kiểm soát xung đột lợi ích trong khu vực công : Quy định và thực tiễn ở Nước Ta ” .Như vậy, hoàn toàn có thể khẳng định chắc chắn, xung đột lợi ích là một trong những khởi nguồn của tham nhũng. Nếu “ xung đột lợi ích ” không được trấn áp thì dễ dẫn đến hành vi tham nhũng. Có thể tìm hiểu thêm 1 số ít trường hợp như sau :
Trường hợp thứ nhất : Xung đột lợi ích Open khi cá thể sử dụng vị thế quyền lực tối cao công mà họ đang nắm giữ / đại diện thay mặt để thôi thúc lợi ích cá thể của họ hoặc lợi ích của một bên khác mà họ được giao ( vì quan hệ hoặc hối lộ ). Ví dụ như : Cơ quan công an giao thông vận tải được giữ tiền phạt lái xe lái quá vận tốc hoàn toàn có thể dẫn tới việc đặt số lượng giới hạn vận tốc quá thấp để tăng năng lực lái xe vi phạm ( đơn cử như trên tuyến Quốc lộ 1 đoạn qua 02 tỉnh Bình Thuận và Ninh Thuận có đoạn số lượng giới hạn vận tốc xe ôtô là 40 km / h ). Hoặc con trai chỉ huy của Sở Xây dựng A có CP ở một công ty kiến thiết xây dựng. Vì quan hệ cá thể mà Tỉnh A giao những “ gói thầu ” xây cầu cho công ty này. Khi đó, những cây cầu được xây hoàn toàn có thể có ngân sách cao và chất lượng thấp vì công ty của “ người nhà ” chỉ huy không cần làm hiệu suất cao nhất vẫn “ trúng thầu ” .
Trường hợp thứ hai : Xung đột lợi ích Open khi người có chức vụ, quyền hạn hoặc được giao triển khai một trách nhiệm công vụ trong những cơ quan Nhà nước hoặc những tổ chức triển khai có sử dụng ngân sách Nhà nước để nhận hối lộ và cố ý làm sai, nhưng hành vi này rất phức tạp và lọt qua sự trấn áp của những cơ quan chức năng. Ví dụ như : Sở Kế hoạch và Đầu tư B ( gọi tắt cơ quan B ) được giao trách nhiệm phân chia nguồn lực theo một tiến trình cạnh tranh đối đầu, dựa trên sự xứng danh của những bên mong ước sử dụng nguồn lực này. Tuy nhiên, một bên ( ví dụ cá thể hoặc công ty A ) gây ảnh hưởng tác động đến quy trình ra quyết định hành động của cơ quan B bằng cách đưa hối lộ hoặc sử dụng quan hệ thân quen mang lại lợi ích cho cá thể thành viên của cơ quan B. Khi cá thể thành viên cơ quan B nhận “ quà ” họ đã đại diện thay mặt một cách không công minh cho bên Tặng Kèm quà ( bên A ). Khi đó họ bỏ lỡ những nguyên tắc nhìn nhận, phân chia dựa vào sự xứng danh, hiệu suất cao, công minh để trao “ hợp đồng ” cho bên hối lộ .
Trường hợp thứ ba : Đang diễn ra rất phổ cập, đó là hiện tượng kỳ lạ tận dụng chủ trương cổ phần hóa để trục lợi hoặc tạo sự tác động ảnh hưởng để trục lợi. Ví dụ như : Chuyện công ty cổ phần hóa không Tặng quà mà bị người nhà chỉ huy gọi điện ghi mua CP nhưng không đóng tiền, nếu không ghi CP thì quy trình cổ phần hóa cũng đổ bể, không triển khai được. Việc này còn nghiêm trọng hơn việc nhận quà, hay “ trong chuyện đấu thầu thì quan chức lập ra công ty sân sau do vợ con, người thân trong gia đình chỉ huy, khi tổ chức triển khai đấu thầu ông tới dự và không cần phải nói gì, đơn vị chức năng tổ chức triển khai phải tự biết mà chấm thầu cho công ty đó nếu không muốn gặp rắc rối ”. Qua ví dụ này, hoàn toàn có thể thấy mối quan hệ giữa xung đột lợi ích và tham nhũng xảy ra trong những quan hệ kinh tế tài chính, chính trị – xã hội diễn biến rất phức tạp .
Theo nghiên cứu và điều tra, khảo sát “ Kiểm soát xung đột lợi ích trong khu vực công : Quy định và thực tiễn ở Nước Ta ” do Ngân hàng Thế giới tại Nước Ta phối hợp với Thanh tra nhà nước được công bố ngày 09/11/2016 tại Thành Phố Hà Nội đã chỉ rõ : Gần 70 % số doanh nghiệp và cán bộ công chức có biết rõ việc Tặng Kèm, nhận quà cho rằng mục tiêu khuyến mãi quà đa phần là giúp xử lý việc làm. Cán bộ công chức và doanh nghiệp đều cảm nhận chung là khuyến mãi ngay quà đã trở thành “ trào lưu ”, “ thông lệ ”, thậm chí còn “ luật chơi ”. Nhiều doanh nghiệp khuyến mãi ngay quà để không bị “ phân biệt đối xử ” trong khi cán bộ công chức Tặng quà cho cấp trên để “ bộc lộ sự biết điều ”. Và để thắng thầu trong một dự án Bất Động Sản, có tới 38 % doanh nghiệp cho rằng do chạy chọt và 50 % doanh nghiệp cho rằng do ưu tiên cho người thân trong gia đình. Đối với việc tuyển dụng, chỉ định cán bộ, có khoảng chừng 20 % cán bộ công chức cho rằng yếu tố “ con cháu và có quan hệ với chỉ huy ” là quan trọng, tuy nhiên có tới 35 % cán bộ công chức biết rõ trường hợp chỉ huy tuyển dụng người thân trong gia đình. “ Có cán bộ công chức còn khẳng định chắc chắn tại cơ quan mình chỉ tuyển 10 người nhưng đã có tới 100 người con em của mình trong ngành “ gửi gắm ” từ cấp vụ trở lên, chưa kể ngoài ngành đã tạo nên sức ép kinh điển ” .
Nhìn một cách tổng quan, xung đột lợi ích lúc bấy giờ được biểu lộ dưới 04 hình thức đa phần sau đây :
Thứ nhất, là giữa người có chức trách ra quyết định hành động và đối tượng người tiêu dùng chịu ảnh hưởng tác động từ quyết định hành động đó có liên hệ với nhau trải qua việc Tặng Ngay và nhận quà Tặng Kèm. Người ra quyết định hành động nhận quà Tặng Ngay bằng hiện vật hoặc phi hiện vật từ đối tượng người tiêu dùng chịu tác động ảnh hưởng của quyết định hành động. Xung đột giữa lợi ích Open, do lợi ích cá thể của việc nhận quà Tặng Ngay với lợi ích công khi ra quyết định hành động, dẫn đến năng lực người có nghĩa vụ và trách nhiệm sẽ ra những quyết định hành động có lợi cho đối tượng người tiêu dùng đã khuyến mãi ngay quà .
Thứ hai, là giữa người có chức trách ra quyết định hành động và đối tượng người dùng chịu tác động ảnh hưởng từ quyết định hành động đó có cùng lợi ích. Nếu đối tượng người tiêu dùng chịu tác động ảnh hưởng của quyết định hành động được hưởng lợi thì người ra quyết định hành động cũng được san sẻ lợi ích. Trường hợp này còn được gọi là nhóm lợi ích. Xung đột lợi ích xảy ra, do xung đột giữa lợi ích cá thể của nhóm với lợi ích công khi người có chức trách ra quyết định hành động. Tình huống này dẫn đến năng lực người được trao quyền ra quyết định hành động có lợi cho doanh nghiệp “ sân sau ”, từ đó gián tiếp cũng tạo ra lợi ích cho mình .
Thứ ba, là người nắm giữ những chức trách nhất định, có năng lực khai thác những thông tin có được từ vị trí công tác làm việc để triển khai những hành vi thu lợi cá thể. Xung đột lợi ích xảy ra giữa lợi ích chung của việc bảo mật thông tin thông tin với lợi ích cá thể của người nắm giữ thông tin .
Thứ tư, là người được trao quyền quyết định hành động và những đối tượng người dùng có năng lực chịu ảnh hưởng tác động của quyết định hành động có mối quan hệ quen thuộc. Trong trường hợp này, xung đột lợi ích xảy ra giữa lợi ích công với lợi ích riêng của người thân trong gia đình. Quyết định của người được trao quyền không đem lại lợi ích riêng cho chính người ra quyết định hành động, nhưng đem lại lợi ích riêng cho người thân trong gia đình của họ .
Một số giải pháp để hạn chế xung đột lợi ích góp phần phòng, ngừa tham nhũng tại Việt Nam hiện nay
Xem thêm: Mặt nạ khoai tây sữa tươi có tác dụng gì? Cách làm & đắp mặt nạ khoai tây – https://www.doom.vodka
Nhằm hạn chế xung đột lợi ích góp thêm phần phòng, ngừa tham nhũng, việc phong cách thiết kế thể chế và kiến thiết xây dựng văn hóa truyền thống đang trở nên rất là quan trọng tại Nước Ta lúc bấy giờ. Một số nước trên quốc tế đã phong cách thiết kế thể chế riêng để trấn áp quyền lực tối cao, phát hiện xung đột lợi ích, tham nhũng rất thành công xuất sắc như : Nhật Bản, Nước Hàn, Nước Singapore … Việc kiến thiết xây dựng văn hóa truyền thống phải được thực thi song song với phong cách thiết kế thể chế. Bởi vì, thể chế và văn hóa truyền thống như hai mặt của một đồng xu, tương tác và quyết định hành động hình thức sống sót của nhau. Khi nhà nước hoạt động giải trí vì công lợi, vô hiệu lợi ích nhóm và tham nhũng thì người dân sẽ tin vào những chủ trương và tuân thủ pháp lý. Khi đó xã hội kiến thiết xây dựng được văn hóa truyền thống coi trọng lợi ích công. Điều này tạo cơ sở để toàn xã hội quản lý và vận hành trơn tru, hiệu suất cao và hướng tới mục tiêu chung. trái lại, khi nhà nước hoạt động giải trí Giao hàng cho lợi ích của một nhóm cầm quyền và gây hại cho công lợi thì người dân sẽ không tin vào nhà nước, không tuân thủ chủ trương và coi thường pháp lý. Khi đó xã hội không tuân thủ pháp lý, đấm đá bạo lực sẽ phân tán và xã hội sẽ rối loạn, văn hóa truyền thống bị suy đồi .
Để hạn chế xung đột lợi ích góp thêm phần phòng, ngừa tham nhũng tại Nước Ta lúc bấy giờ, thiết nghĩ cần có một số ít giải pháp đơn cử như :
Một là, cần tăng cường việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức chung của cán bộ, công chức, người dân và doanh nghiệp về xung đột lợi ích. Hiểu và nhận thức không thiếu mối đe dọa khi có xung đột lợi ích xảy ra nó sẽ tác động ảnh hưởng trực tiếp đến những tiềm năng tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội, giảm tính hiệu suất cao trong những quyết định hành động phân chia nguồn lực, làm suy giảm lòng tin của nhân dân vào chính quyền sở tại, làm cho thực trạng tham nhũng càng trở nên khó trấn áp và khó giải quyết và xử lý hiệu suất cao .
Trước hết, phải đẩy nhanh việc truyền thông online, phối hợp lồng ghép trường hợp xung đột lợi ích và hướng dẫn về phát hiện, phòng ngừa, ứng phó những trường hợp xung đột lợi ích vào chương trình giáo dục, đào tạo và giảng dạy, tu dưỡng cho cán bộ, công chức và sinh viên những trường Đại học. Đối với doanh nghiệp, việc phòng ngừa, xử lý những trường hợp xung đột lợi ích cũng cần được lồng ghép vào quy tắc ứng xử trong hoạt động giải trí kinh doanh thương mại của những doanh nghiệp và coi đây như thể một nội dung trong chương trình tăng cường liêm chính trong hoạt động giải trí kinh doanh thương mại .
Hai là, triển khai nghiêm pháp luật pháp lý về trấn áp xung đột lợi ích đã được đề cập đến trong Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018. Việc lao lý xung đột lợi ích và trấn áp xung đột lợi ích trong Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018 đã chứng minh và khẳng định trấn áp xung đột lợi ích là công cụ quan trọng nhằm mục đích phòng, chống tham nhũng hiệu suất cao, bảo vệ sự thống nhất trong nhận thức về xung đột lợi ích và trấn áp xung đột lợi ích, thống nhất về chính sách trấn áp, những giải pháp vận dụng, tổ chức triển khai triển khai pháp lý về phòng ngừa, phát hiện và trấn áp xung đột lợi ích .
Ba là, phân công đầu mối theo dõi, tương hỗ và khuyến nghị giải pháp giải quyết và xử lý vi phạm và trường hợp tương quan đến xung đột lợi ích. Khuyến khích vai trò giám sát của xã hội, doanh nghiệp và báo chí truyền thông để trấn áp xung đột lợi ích ; tăng cường giáo dục, cung ứng thông tin để cán bộ công chức biết được chủ trương, pháp lý về phòng, chống xung đột lợi ích, đồng thời tự tránh những xung đột lợi ích .
Có thể chứng minh và khẳng định, trấn áp xung đột lợi ích là việc làm khó khăn vất vả, phức tạp và rất là nhạy cảm bởi nó đụng chạm đến lợi ích cá thể của người chịu sự trấn áp. Hạn chế lợi ích cá thể của người chịu sự trấn áp đến đâu cho hài hòa và hợp lý là yếu tố chính trị, pháp lý phụ thuộc vào vào thể chế chính trị, truyền thống lịch sử văn hóa truyền thống và trình độ tăng trưởng của mỗi vương quốc, trong đó có Nước Ta. / .
Luật gia – Ths. Lê Quang Kiệm
Thanh tra tỉnh Đồng Nai
Tài liệu tham khảo:
( 1 ) Xem Blacks Law Dictionary, https://thelawdictionary.org/conflict-of-interest/ ;
( 2 ) Xem Cambridge Dictionary, https://dictionary.cambridge.org/vi/dictionary/english/conflict-of-interest ;
( 3 ) OECD ( 2005 ), Managing Conflict of Interest in the Public Sector, tr. 13 ;
( 4 ) Xem Ngân hàng Thế giới và Thanh tra nhà nước ( năm nay ), Kiểm soát xung đột lợi ích trong nghành nghề dịch vụ công : Quy định và thực tiễn ở Nước Ta, NXB Hồng Đức, TP.HN, tr. 23 ;
(5) Xem: ICAC (2014): Managing Conflict of Interest in the Public Sector Guidelines, tr.1, tại: http://www.icac.nsw.gov.au;
Xem thêm: Lê Trương Hải Hiếu: Kẻ phóng đãng!
( 6 ) Vũ Mạnh Hùng, Nguyễn Đăng Dung, Vũ Trọng Khải, Phan Thăng : “ Từ điển pháp lý Anh – Việt ”, Nxb Thành phố Hồ Chí Minh, 2000, tr. 318 ;
( 7 ) tiến sỹ Hoàng Văn Luân : “ Quản trị xung đột lợi ích – những kim chỉ nan và yếu tố đặt ra ở Nước Ta lúc bấy giờ ”, Tạp chí Lý luận chính trị số 6-2014 ;
( 8 ) Vũ Công Giao, Đỗ Thu Huyền : “ Kinh nghiệm quốc tế về phòng ngừa, quản trị xung đột lợi ích của quốc tế ”, Tạp chí Nội chính, số 31 tháng 3/2016 .
Source: https://www.doom.vodka
Category: Tin tức
Leave a Reply
You must be logged in to post a comment.